ถ้าหากการเลือกตั้งครั้งนี้ แพทองธาร ชินวัตร จากพรรคเพื่อไทยได้เป็นนายกรัฐมนตรี จะถือว่าเป็นนายกฯ อายุน้อยที่สุดในประเทศไทย กลับกัน หาก พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ จากพรรคพลังประชารัฐได้เป็นนายกรัฐมนตรี ก็จะกลายเป็นนายกฯ อายุมากที่สุด 

     เพื่อเป็นการต้อนรับนายกรัฐมนตรีคนที่ 30 คอลัมน์ Data Journalread ในเดือนนี้จึงจะพาไปสำรวจอายุของนายกรัฐมนตรีทั้ง 29 คนก่อนหน้า 

     แต่ละคนอายุเท่าไหร่กันบ้างในวันที่เขาขึ้นมาเป็นผู้นำสูงสุดของประเทศ และนายกฯ แต่ละคนอยู่ในช่วงเวลาไหนของหน้าประวัติศาสตร์การเมืองไทย

วิธีอ่านกราฟ

ตำแหน่ง:

     แกน X คือปี พ.ศ. โดยเริ่มนับจากปี 2475 ที่มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง

     แกน Y คืออายุของนายกรัฐมนตรีขณะดำรงตำแหน่ง

     กราฟแต่ละอันแทนระยะเวลาการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี พร้อมปี พ.ศ และช่วงอายุขณะดำรงตำแหน่งจะแสดงอยู่ในวงเล็บ

     สาเหตุที่กราฟเฉียงขึ้นเนื่องจากค่าของแกน X และ Y แสดง ‘เวลา’ เหมือนกัน โดย แกน X แสดงปี พ.ศ.

     แกน Y แสดงอายุ มนุษย์เราโตขึ้นทุกปี กราฟจึงเฉียงขึ้น ยิ่งกราฟยาวมากเท่าไหร่แปลว่านายกฯ คนนั้นอยู่กับเรามานานมาก ถ้าเป็นจุดแสดงว่านายกคนนั้นอยู่กับคนไทยแค่เพียงหนึ่งปี หรือน้อยกว่านั้น

สี:
     บนกราฟแสดงสองสี 

     สีน้ำเงินคือนายกฯ ที่มาจากรัฐบาลพลเรือน หรือมาจากพรรคการเมืองแบบปกติ 

     ส่วนสีส้มคือนายกฯ ที่มาจากรัฐบาลทหาร พรรคการเมืองของทหาร หรือรัฐประหารมาเป็นนายกฯ

รูปร่าง:

     รูปร่างแสดงเหตุการณ์ที่สำคัญบนหน้าประวัติศาสตร์ไทย

     รูปดาวสีเขียว แสดงเหตุการณ์รัฐประหาร

     ไอคอนชูสามนิ้วสีแดง แสดงถึงการชุมนุมที่สำคัญในประวัติศาสตร์

     ช่วงเริ่มต้นของระบอบประชาธิปไตยในประเทศไทย อายุของนายกฯ อยู่ในช่วง 40-50 ปี 

     ถ้าเปรียบเทียบให้เห็นภาพกับอายุของแคนดิเดตนายกฯ ในการเลือกตั้งครั้งนี้ พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ จากพรรคก้าวไกลที่ปัจจุบันอายุ 42 ปีก็อยู่ในช่วงอายุนี้เช่นเดียวกับบุคคลสำคัญอย่างนายกรัฐมนตรีคนแรก พระยามโนปกรณ์นิติธาดา อายุ 48 ปี, จอมพล ป. พิบูลสงคราม อายุ 41 ปี, หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช อายุ 40 ปี (ครองตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอายุน้อยที่สุด) รวมถึง ปรีดี พนมยงค์ ที่อายุ 46 ปี ในปี 2489 ขณะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนที่ 7 ของประเทศไทย

     โดย 25 ปีแรกของระบอบประชาธิปไตย คนไทยอยู่กับจอมพล ป. ไปแล้วสองสมัย ตั้งแต่ปี 2481-2487 กินระยะเวลา 5 ปี 229 วัน และสมัยที่ 2 อยู่ยาวกว่าเดิมตั้งแต่ปี 2491-2500 กินระยะเวลา 9 ปี 161 วัน สิริรวม 15 ปี 25 วัน 

     ช่วงปี​ 2500 หน้าประวัติศาสตร์การเมืองไทยยังวนเวียนอยู่กับการปกครองโดยทหารผู้มีอายุ ได้แก่

     จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัตน์ และ จอมพล ถนอม กิตติขจร โดยทั้งคู่ยึดอำนาจมาเป็นนายกรัฐมนตรีตอนอายุ 51 และ 52 ปีตามลำดับ 

     จอมพลถนอมวนเวียนอยู่กับคนไทยเป็นระยะเวลา 10 ปี ตั้งแต่อายุ 52 จนถึง 62 ปี ตั้งแต่ปี 2506-2516 และเป็นที่มาของเหตุการณ์ 14 ตุลา ซึ่งช่วงอายุดังกล่าวจะเท่ากับ อนุทิน ชาญวีรกูล แคนดิเดตนายกรัฐมนตรีจากพรรคภูมิใจไทยที่ปัจจุบันอายุ 56 ปี

     พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรีอีกคนที่อยู่กับคนไทยมานานมาก ตั้งแต่อายุ 60 ปีจนถึง 68 ปี ตั้งแต่ปี 2531-2566 ซึ่งทุกวันนี้มีแคนดิเดตนายกฯ สามคนจากสามพรรคการเมืองที่มีอายุอยู่ในช่วงเดียวกับพลเอกเปรม 

     คนแรกคือ เศรษฐา ทวีสิน จากพรรคเพื่อไทย อายุ 60 ปี, คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ จากพรรคไทยสร้างไทย อายุ 61 ปี และ จุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ จากพรรคประชาธิปัตย์ อายุ 67 ปี          

     ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีคนที่ 23 ของประเทศไทยขึ้นมาเป็นนายกฯ ตอนอายุ 52 ปี และโดนรัฐประหารตอนอายุ 57 ปีในปี 2549 

     ควานวุ่นวายทางการเมืองเกิดขึ้น ทหารกลับมาอีกครั้ง ก่อนที่ปี 2551 จะมีการจัดการเลือกตั้ง และ สมัคร สุนทรเวช ได้ขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรีอายุมากที่สุด โดยมีอายุ 73 ปี ส่วน อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ และ ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร มีอายุเท่ากันขณะดำรงตำแหน่ง คือขึ้นมาเป็นนายกฯ ในวัย 44  ปี และลาออกตอนอายุ 47 ปี

     ถ้าพูดถึงการเมืองไทยคงจะหนีนายกรัฐมนตรีคนที่ 29 ของพวกเรา (?) ไปไม่ได้ พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา ทำรัฐประหารรัฐบาลของยิ่งลักษณ์ตอนอายุ 60 ปี และอยู่ยาวหลอกหลอนคนไทยมาอีก 8 ปี กำลังจะครบปีที่ 9 ในวันที่ 22 พฤษภาคม 2566 นี้

     ปัจจุบัน เมื่อดูอายุแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีจะพบว่าคนอายุน้อยที่สุดและมากที่สุดนั้นห่างกันถึง 41 ปี 

     แพทองธารจากพรรคเพื่อไทย ปัจจุบันอายุ 36 ปี ส่วนพลเอกประวิทย์จากพรรคพลังประชารัฐ อายุ 77 ปี ซึ่งถ้าหากแพทองธารได้เป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 30 ของประเทศไทย ก็จะขึ้นมาเป็นนายกฯ หญิงคนที่สอง และเป็นผู้นำหญิงอายุน้อยที่สุดในเอเชีย 

     ถึงแม้อายุ 36 ย่างเข้า 37 จะเป็นอายุที่น้อยในสายตาคนไทย แต่เมื่อมองด้วยสายตาแบบพลเมืองโลก จะเห็นว่าโลกของเรามีผู้นำหญิงที่ขึ้นมาเป็นผู้นำของประเทศในช่วงวัย 30 ถึงสองคนด้วยกัน คนแรกคือ จาซินดา อาร์เดิร์น (Jacinda Ardern) นายกรัฐมนตรีจากประเทศนิวซีแลนด์ อายุ 37 ปี และคนที่สองคือ ซันนา มาริน (Sanna Marin) นายกรัฐมนตรีอายุน้อยที่สุดในโลกจากประเทศฟินแลนด์ โดยเธอมีอายุ 34 ปีในวันที่ขึ้นรับตำแหน่ง

     ขณะที่อายุ 77 ปีของพลเอกประวิทย์น้อยกว่าประธานาธิบดี โจ ไบเดน (Joe Biden) ของอเมริกาหนึ่งปี ส่วนพิธานั้น อายุ 42 ย่าง 43 ปี ซึ่งอายุ 43 ปี จะเท่ากับอายุของประธานาธิบดี จอห์น เอฟ. เคนเนดี (John F. Kennedy) ของอเมริกาในวันเข้ารับตำแหน่ง

     การเรียนรู้ประวัติศาสตร์เป็นเรื่องสำคัญ ถึงแม้พวกเราจะเปลี่ยนแปลงอดีตไม่ได้ แต่ทุกคนสามารถเลือกอนาคตของตัวเองได้ 

     ตลอด 91 ปีตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 ประเทศไทยอยู่กับผู้นำทหาร ระบบเผด็จการ และการรัฐประหารบ่อยมาก การเลือกตั้งในครั้งนี้จะเป็นการกำหนดอนาคตว่าคนไทยจะอยู่กับรัฐบาลที่ให้ความสำคัญกับประชาชน หรือจะยังคงอยู่กับเลือกพรรคการเมืองของทหาร

     คิดว่าการอ่านงาน Data Visualization ชิ้นนี้จะทำให้ทุกคนเห็นภาพชัดเจนมากพอว่า ประเทศไทยควรมีพื้นที่ให้กับทหารชายแก่เข้ามาเป็นผู้นำประเทศอีกหรือไม่…

อ้างอิง
• thaigov.go.th/aboutus/history/index
• en.wikipedia.org/wiki/List_of_prime_ministers_of_Thailand
• workpointtoday.com/election-pm-candidate
• time.com/6271855/thailand-paetongtarn-shinawatra-election-interview
• bbc.com/thai/international-64332116
• bbc.com/thai/international-50712679
• potus.com/presidential-facts/age-at-inauguration