เชื่อว่าถ้าเราตั้งคำถามว่า ‘เผด็จการคืออะไร’ นักอ่านชาว CONT. (หรือคนไทยที่ไม่หูหนวกตาบอดเกินไปนัก) ต้องตอบได้อย่างเสียงดังฟังชัดออกมาเป็นชื่อคนคนนั้น หรือไม่ก็สาธยายความชั่วช้าของเผด็จการได้สามวันเจ็ดวันไม่รู้จบ เพราะพวกเราต่างประสบความขื่นขมมานาน และหากเป็นไปได้ก็ไม่อยากให้เผด็จการมีที่ทางในช่วงชีวิตของลูกหลานต่อไปอีก

     วิธีหนึ่งที่เราคิดว่าเป็นตัวเลือกที่ดีก็คือ การให้ความรู้กับเด็กๆ ว่าเผด็จการคืออะไร เป็นคนที่ใช้ชีวิตแบบไหน จะเกิดอะไรขึ้นถ้าประเทศนั้นๆ ปกครองด้วยกฎที่ออกแบบโดยคนคนเดียว และชีวิตของพวกเขาจะเปลี่ยนไปอย่างไรบ้าง

     ‘คอนต์วีเนี้ยนสโตร์’ วันนี้ขอเสนอสินค้าชื่อ This Is a Dictatorship (Así es la dictadura) หนังสือภาพสัญชาติสเปนที่เขียนโดย ‘เอควิโป พลานเตล’ (Equipo Plantel) ผู้ย่อยเรื่องราวซับซ้อนของผู้ใหญ่ให้เด็กๆ เข้าใจได้ง่าย จดจำ และชวนให้ตั้งคำถาม ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อปี 1977 ก่อนที่สำนักพิมพ์ Media Vaca ซึ่งมองว่าความรู้เรื่องเผด็จการเป็นเรื่องสำคัญ ไม่ควรปล่อยให้เกิดขึ้นซ้ำรอย เด็กๆ ควรรู้ว่าชีวิตของพวกเขาจะเป็นอย่างไรภายใต้การปกครองของเผด็จการ จึงชวน ‘มิเกล กาซาล’ (Mikel Casal) อิลลัสเตรเตอร์ชาวสเปน นำเนื้อหามาปัดฝุ่น แล้ววาดขึ้นใหม่อีกครั้งในปี 2017 

     ‘โห เนื้อหาตั้งแต่ 44 ปีที่แล้ว ไม่เก่าไปเหรอ?’—ก็ต้องบอกว่าไม่เก่าเลย เพราะเนื้อหาในเล่มยังร่วมสมัย (ยิ่งถ้าเทียบกับสังคมไทยที่ ‘เผด็จการ’ ยังคงอาศัยอยู่ในสังคมอย่างกลมกลืนอีกด้วยน่ะนะ) แล้วเมื่อมาตีพิมพ์ใหม่อีกครั้งก็ยังได้รับเลือกให้เป็นหนังสือทรงคุณค่าในงานหนังสือเด็กนานาชาติที่ประเทศอิตาลี ประจำปี 2017 อีกด้วย

     นั่นทำให้เราคิดว่าหนังสือภาพเล่มนี้คู่ควรกับการใช้สอนเด็กๆ อย่างยิ่ง แถมตอนนี้ This Is a Dictatorship ยังได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษ พร้อมให้ชาวโลก (รวมถึงพวกเราที่อ่านภาษาสเปนไม่ออก) สั่งซื้อกันด้วย เราจึงเอารูปภาพตัวอย่างในเล่มมาให้ดูประกอบการตัดสินใจ และชักชวนทุกท่านร่วมก๊วนพรีออร์เดอร์หนังสือไปพร้อมๆ กับเรา 

     หากดูรูปและอ่านคำอวยยศจากพวกเราแล้วสนอกสนใจ ก็สามารถพรีออร์เดอร์ This is a Dictatorship ไปกับเราได้ที่นี่ ตั้งแต่วันนี้ถึงวันที่ 19 พ.ย. ในราคา 455 บาท จากราคาเต็ม 506 บาท (หนังสือจัดส่งภายในเดือนธันวาคม 2564) 

     “Children are interested in everything adults are interested in. You must explain things to them, even if it requires effort.” คือประโยคตราตรึงใจที่สำนักพิมพ์กล่าวถึงหนังสือทรงคุณค่าเล่มนี้

     ใช่เลย เด็กๆ สนใจเรื่องราวไม่ต่างจากที่ผู้ใหญ่สนใจ เผลอๆ จะสนใจใคร่รู้อยากทำความเข้าใจมากกว่าผู้ใหญ่ด้วยซ้ำ เพียงแต่เขายังไม่มีข้อมูลเพียงพอที่จะเชื่อมโยงเรื่องต่างๆ และนั่นคือหน้าที่ของผู้ใหญ่อย่างเรา ซึ่งตรงกับความตั้งใจของผู้เขียนต้นฉบับดั้งเดิมคือ คุณเอควิโป พลานเตล และสำนักพิมพ์ La Gaya Ciencia แห่งเมืองบาร์เซโลนาที่อยากอธิบายให้เด็กๆ เข้าใจว่าเผด็จการนั้นส่งผลกับชีวิตพวกเรามากแค่ไหน 

     หลังจาก ‘ฟรานซิสโก ฟรังโก’ (Francisco Franco) เผด็จการแห่งสเปนซึ่งครองอำนาจนานถึงเกือบ 40 ปี เสียชีวิตไปได้ราว 2-3 ปี หนังสือเล่มนี้ก็ถูกตีพิมพ์ขึ้น โดยเป็น 1 ใน 4 เล่มของซีรีส์หนังสือที่ชื่อว่า Libros para mañana (Books for tomorrow) ความเศร้าก็คือ แม้จะผ่านไปเนิ่นนาน แต่สถานการณ์ในสเปนและอีกหลายประเทศทั่วโลกก็ยังทำให้เนื้อหาในเล่มดูทันสมัย สำนักพิมพ์ Media Vaca จึงชวนมิเกล กาซาล มาชุบชีวิตหนังสือเล่มนี้อีกครั้ง

     กาซาลเล่าว่าเขาตอบรับทันที เพราะในฐานะของเด็กที่เติบโตทันเห็นความเจ็บปวดและความขมขื่นของคนทั้งประเทศ โดยเฉพาะคนในครอบครัวของเขา จากการปกครองประเทศโดยเผด็จการฟรังโก และในฐานะของนักวาดผู้เป็นพ่อคนแล้ว คงไม่มีงานแบบไหนน่าสนใจไปกว่านี้แล้ว

     คุณครูคนหนึ่งรีวิว This Is a Dictatorship ไว้ว่า เป็นหนังสือภาพที่เล่าเรื่องอย่างเรียบง่ายและมีอารมณ์ขัน สามารถทำให้เด็กๆ เข้าถึงและจดจำเรื่องราวที่ซับซ้อนและมีความเป็นการเมืองสูงได้ง่าย โดยคุณครูนำไปใช้ประกอบการสอนเรื่องสงครามโลกครั้งที่ 2 ให้กับเด็ก ป.6 ซึ่งก็ได้ผลตอบรับที่ดีจากเด็กๆ หลายคน ถึงขั้นมีคนมาขออ่านซ้ำหลังจากจบคลาสด้วยซ้ำ

     เราเดาว่าต้นฉบับดั้งเดิมที่พลานเตลเขียนเอาไว้คงทำมาดีและมีส่วนไม่น้อย แต่ถึงอย่างนั้นก็ต้องชื่นชมกาซาล ที่ทำการบ้านและเซตโทนหนังสือให้มีความน่าสนใจ จนน่าจะถูกใจเด็กๆ ไม่น้อย ทั้งสีและลายเส้นที่เขาเลือกใช้ก็ดูป๊อป รวมถึงการหยิบเอาคาแรกเตอร์ของเผด็จการทั่วโลก มาหลอมรวมไว้ในตัวละครของเรื่อง โดยเขาเล่าถึงแนวคิดการทำงานผ่านเว็บไซต์ blog.picturebookmakers.com ไว้ว่า

     “เผด็จการคือสิ่งที่ชั่วร้าย แต่ก็มีความน่าขบขันและดูเป็นคนหลงตัวเอง ทั้งเหรียญเกียรติยศ ยูนิฟอร์ม ชอบทำเสียงและท่าทางอวดโอ่ เล่นใหญ่เล่นโต ซึ่งดูๆ ไปก็มีความเป็นการ์ตูนในบางที 

     “ผมเลยไม่ได้ตั้งใจที่จะวาดออกมาให้ดูจริงจังหรือเกรี้ยวกราด แม้ว่าตัวละครหลักของเรื่องจะเต็มไปด้วยความจริงจังและขี้โวยวายก็ตาม แต่อยากเน้นย้ำภาพที่เผด็จการทุกคนมีร่วมกันคือท่าทางวางมาดและคำพูดโกหกทั้งเพ ซึ่งให้ความรู้สึกแบบการ์ตูนตลกร้าย”

     พาร์ตหนึ่งของหนังสือที่เราคิดว่าน่าสนใจ และคุณกาซาลก็ดูชื่นชอบเหมือนกันก็คือ ภาพวาดล้อเลียนเหล่าเผด็จการที่อยู่ท้ายเล่ม

     “บิเซนเต เฟอร์เรร์ (Vicente Ferrer) จากสำนักพิมพ์ Media Vaca เสนอไอเดียว่า ผมน่าจะวาดภาพล้อเลียนเหล่าเผด็จการทั้งหมดในประวัติศาสตร์ แต่ว่ามันมีเยอะเกินกว่าที่ผมจะวาดได้ครบ เราเลยลองเลือกเฉพาะเผด็จการที่คนน่าจะจำกันได้ พยายามเฉลี่ยให้มีเผด็จการจากหลายประเทศ ต่างทวีปกัน มีทั้งเผด็จการฝ่ายซ้ายและขวา”

     เสียดายว่ารูปที่คุณกาซาลแปะให้ดูในเว็บไซต์นั้น ไม่เห็นรายชื่อเผด็จการจากประเทศไทย แต่ก็ไม่แน่ว่านี่อาจเป็นแค่เพียงส่วนหนึ่งของเนื้อหา ถ้าเราสั่งซื้อมาก็อาจจะได้เห็นภาพล้อเลียนบุคคลที่เราคุ้นเคยกันก็ได้ แบบนี้ก็ต้องสั่งหนังสือมาเปิดดูแล้วมั้ยอะ

     ความจริงข้อหนึ่งคือ เผด็จการในโลกนี้ยังไม่หมดไป และจะเกิดขึ้นอีกในรูปแบบใหม่ๆ ทำให้หนังสือเล่มนี้ยังควรค่าแก่การซื้อเก็บไว้ พร้อมส่งต่อให้ลูกหลานได้เรียนรู้เรื่องสำคัญอีกเรื่องหนึ่งในชีวิตอย่าง ‘ความเป็นการเมือง’ ผ่านการเล่าเรื่องอันชาญฉลาดที่ทำให้เรื่องซับซ้อนเข้าใจยากกลายเป็นเรื่องเรียบง่าย มีอารมณ์ขัน 

     และอย่าว่ายังงั้นยังงี้ เอาเข้าจริง เราคิดว่าผู้ใหญ่บางกลุ่มในประเทศไทยก็ควรจะเริ่มจากการอ่านหนังสือภาพสำหรับเด็กเล่มนี้ซ้ำๆ สัก 10 รอบ เพื่อปูพื้นฐานก่อนจะออกมา ‘ฉอด’ บนโลกออนไลน์ เพราะส่งบทความวิชาการให้ก็ไม่อ่าน บอกเฟกนิวส์บ้างล่ะ ล้มล้างการปกครองบ้างล่ะ พับผ่า!

     เอ้า นอกเรื่องเฉยเลย ขายของดีกว่า This Is a Dictatorship หนังสือภาพสำหรับเด็กอายุ 6 ขวบขึ้นไป ปกแข็ง 4 สีสวยงาม ความหนา 48 หน้า ขนาดหนังสือ 215 x 185 มม. (8.5 x 7.2 นิ้ว) กะทัดรัดพอดีมือ แปลจากภาษาสเปนเป็นภาษาอังกฤษ โดย ‘ลอว์เรนซ์ ชิเมล’ (Lawrence Schimel) นักแปลผู้มีผลงานรางวัลมากมาย และเป็นผู้ก่อตั้ง #WorldKidLitMonth งานเทศกาลเฉลิมฉลองวรรณกรรมเด็กและเยาวชนนานาชาติตลอดเดือนกันยายน ซึ่งจัดมาตั้งแต่ปี 2016 จนถึงปัจจุบัน

     ราคาหน้าปก 506 บาท แต่ร่วมพรีออร์เดอร์กับเราภายในวันนี้ถึง 19 พฤศจิกายน 2564 รับไปเลยราคาพิเศษ 455 บาท 

     ระหว่างคิดตัดสินใจแวะเข้าไปดูวิดีโอ Book Trailer เพลินๆ ก่อนก็ได้ที่ https://vimeo.com/511091843 ดูจบแล้วก็กดลิงก์นี้เพื่อสั่งจองได้เลยจ้า 

     หมายเหตุ: เนื่องจากเป็นการพรีออร์เดอร์ ทาง CONT. จึงจะจัดส่งหนังสือให้กับทุกท่านได้ภายในเดือนธันวาคม 2564